Với tiến bộ của y học, thuốc sinh học ra đời như một phương pháp mới điều trị bệnh vảy nến, cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống của người bệnh. Cùng tìm hiểu các loại thuốc sinh học điều trị vảy nến hiện nay qua bài viết dưới đây nhé!
Thuốc sinh học – Phương pháp mới điều trị vảy nến
Sản phẩm sinh học, trong đó có thuốc sinh học là những sản phẩm được sản xuất từ những cấu trúc sống như vi sinh vật, tế bào thực vật hoặc tế bào động vật. Các sản phẩm sinh học dùng để chẩn đoán, phòng ngừa và điều trị bệnh.[1]
Trích livestream số thứ 2 về bệnh vảy nến: BỆNH VẢY NẾN: KHI NÀO ĐIỀU TRỊ THUỐC SINH HỌC? – Bệnh viện Da Liễu TP.HCM Bệnh viện Da Liễu Tp. Hồ Chí Minh
Trong điều trị vảy nến, thuốc sinh học hoạt động bằng cách ngăn chặn các phản ứng gây bệnh trong cơ thể và các triệu chứng của nó. Nếu bạn bị viêm khớp vảy nến, thuốc sinh học có thể làm giảm đau, giảm sưng, giảm cứng các khớp. Thuốc sinh học có thể ngăn ngừa tình trạng viêm khớp và tổn thương khớp nặng hơn.[2]
Các thuốc sinh học điều trị vảy nến hiệu quả
Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã chấp thuận cho các nhóm thuốc sinh học điều trị vảy nến và viêm khớp vảy nến ở người lớn, sau đây là các nhóm được sử dụng tại Bệnh viện Da Liễu TP.HCM:
Nhóm thuốc | Điều trị vảy nến | Điều trị viêm khớp vảy nến |
Ức chế IL-17* | × | × |
Ức chế TNF-α* | × | × |
Ức chế IL-12/23* | × | × |
Tại Việt Nam, Bộ Y tế chưa khuyến cáo sử dụng thuốc sinh học điều trị vảy nến ở trẻ em.
Chỉ định và chống chỉ định của thuốc sinh học điều trị vảy nến
Chỉ định của thuốc sinh học điều trị vảy nến[3]
Thuốc sinh học điều trị vảy nến mảng được chỉ định ở mức độ trung bình – nặng và/hoặc viêm khớp vảy nến hoặc khi các phương pháp điều trị toàn thân cổ điển kém đáp ứng hay có chống chỉ định.
Chống chỉ định của thuốc sinh học điều trị vảy nến[3]
Chống chỉ định sử dụng thuốc sinh học điều trị vảy nến trong các trường hợp sau:
- Mẫn cảm (dị ứng) với thành phần của thuốc.
- Người đang có nhiễm trùng nặng/nhiễm trùng đang hoạt động.
- Phụ nữ mang thai/đang cho con bú.
- Suy tim độ 3,4 (đối với một số loại thuốc).
Tác dụng phụ của thuốc sinh học điều trị vảy nến
Mỗi thuốc sinh học sẽ có tác dụng phụ khác nhau. Hầu hết các tác dụng phụ này là nhẹ và người bệnh không cần ngưng thuốc. Một vài tác dụng phụ thường gặp như: nhiễm trùng đường hô hấp trên, phản ứng da tại chỗ, triệu chứng giống cúm, nhiễm trùng đường tiểu, đau đầu,…[2]
Thuốc sinh học ức chế một phần trong hệ thống miễn dịch. Do đó, người bệnh sử dụng thuốc sinh học đều có nguy cơ bị nhiễm trùng. Nguy cơ cao hơn ở những người bệnh lớn tuổi, đái tháo đường, hút thuốc lá hoặc có tiền căn nhiễm trùng.[2]
Sử dụng thuốc sinh học điều trị vảy nến cần chú ý điều gì?
Nhìn chung, thuốc sinh học có dữ liệu an toàn tốt. Thuốc sinh học có thể làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn và tái kích hoạt các bệnh nhiễm khuẩn tiềm ẩn. Vì vậy, bạn sẽ được bác sĩ da liễu chỉ định làm các xét nghiệm sàng lọc, như là xét nghiệm máu và tầm soát lao là những xét nghiệm cần thiết. Một vài bệnh nhân cần thêm những xét nghiệm tầm soát khác.[3]
Về hiệu quả điều trị, nghiên cứu cho thấy thuốc sinh học rất hiệu quả trên bệnh nhân vảy nến mảng và viêm khớp vảy nến.[4] Nếu bệnh nhân duy trì điều trị thuốc sinh học thường xuyên liên tục, nó có xu hướng hiệu quả hơn. Tuy nhiên, nếu ngừng và bắt đầu lại thuốc sinh học có thể gây mất đáp ứng và gây ra các tác dụng phụ.
Không phải tất cả người bệnh đều đáp ứng với một loại thuốc sinh học, nếu không đáp ứng với thuốc sinh học này, bác sĩ có thể xem xét chỉ định một loại thuốc sinh học khác. Theo thời gian, thuốc sinh học có thể mất dần hiệu quả, tuy nhiên nhiều nghiên cứu cho thấy nhiều người bệnh điều trị thuốc sinh học vẫn duy trì hiệu quả và an toàn trong nhiều năm.[3]
Ngoài ra, với tính chất cấu trúc đặc biệt, thuốc sinh học thường ở dạng lỏng, được dùng dưới dạng tiêm và cần được bảo quản trong điều kiện thích hợp. Để đảm bảo an toàn, bệnh nhân nên đến bệnh viện để được tiêm và theo dõi bởi nhân viên y tế.
Hãy trao đổi với bác sĩ da liễu nếu bạn:
- Có bất kỳ tác dụng phụ nào khi sử dụng thuốc sinh học.
- Ngưng thuốc sinh học.
- Mang thai và cho con bú.
- Hoặc có bất kỳ câu hỏi nào về thuốc sinh học.
Chăm sóc sau điều trị vảy nến bằng thuốc sinh học
Sau khi bắt đầy dùng thuốc sinh học điều trị vảy nến, nhân viên y tế và bản thân người bệnh sẽ theo dõi các triệu chứng, thương tổn trên da, khớp để đánh giá đáp ứng của cơ thể với thuốc, dựa trên các bảng điểm đã được thống nhất. Người bệnh cũng nên chú ý nhận biết các tác dụng phụ sau khi tiêm thuốc, trao đổi với nhân viên y tế khi có thắc mắc về thuốc.
Trích video chia sẻ từ bệnh nhân: Thuốc sinh học điều trị vảy nến thành công – Bệnh viện Da Liễu TP.HCM
Ngoài ra, bệnh nhân sẽ được làm các xét nghiệm định kỳ để theo dõi các yếu tố liên quan đến nhiễm trùng.
Người bệnh cũng cần lưu ý tiếp tục tuân thủ các phương pháp điều trị vảy nến khác theo chỉ định của bác sĩ, hạn chế những yếu tố kích thích bùng phát đợt cấp của vảy nến để đảm bảo hiệu quả điều trị.
Chi phí điều trị vảy nến bằng thuốc sinh học
Chi phí điều trị vảy nến thay đổi theo loại thuốc và phụ thuộc vào phác đồ điều trị thuốc. Các cơ sở y tế cũng có các chính sách bảo hiểm y tế để hỗ trợ người bệnh, bạn có thể trao đổi với bác sĩ điều trị trước để có sự lựa chọn phù hợp cho mình.
Một số câu hỏi thường gặp
1. Thuốc sinh học có tự tiêm được không?
Đa số thuốc sinh học hiện tại vẫn chưa thể tự tiêm tại nhà. Thuốc sinh học điều trị vảy nến thường được tiêm dưới da hoặc tiêm tĩnh mạch, thao tác tiêm được thực hiện bởi nhân viên y tế. Sau khi tiêm, bệnh nhân cũng cần được theo dõi ít nhất 30 phút tại cơ sở y tế.
Bên cạnh đó, một vài loại thuốc sinh học có dạng bút tự tiêm, hỗ trợ người bệnh tự thao tác tiêm thuốc tại nhà. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng, người bệnh vảy nến nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng các loại thuốc điều trị.
2. Điều trị vảy nến bằng thuốc sinh học ở đâu?
Hiện nay đã có nhiều nơi trị vảy nến bằng thuốc sinh học. Người bệnh nên chọn các cơ sở y tế uy tín để có được hiệu quả trong điều trị.
Với đội ngũ bác sĩ vững chuyên môn và có nhiều kinh nghiệm trong kiểm soát vảy nến, Bệnh viện Da liễu TP.HCM là một trong những đơn vị uy tín trong việc sử dụng thuốc sinh học điều trị vảy nến.
Hiện nay, Bệnh viện đã và đang có hầu như đủ các nhóm thuốc để điều trị vảy nến tùy theo tình trạng cụ thể của người bệnh. Bệnh nhân vảy nến có thể liên hệ để được thăm khám và chỉ định phác đồ điều trị phù hợp.
Thuốc sinh học được xem là một phương pháp mới điều trị bệnh vảy nến, mang lại hiệu quả điều trị cao và hạn chế tác dụng phụ. Tùy vào từng trường hợp bệnh mà bác sĩ có thể chỉ định sử dụng loại thuốc sinh học điều trị vảy nến khác nhau. Do đó, người bệnh cần được thăm khám bởi bác sĩ chuyên khoa Da liễu để có phương hướng điều trị phù hợp, hiệu quả nhất.
*Thông tin các nhóm thuốc chỉ có tính chất tham khảo, việc kê toa và sử dụng cần được bác sĩ tư vấn, kê toa.
VN2401302875